KHI LỜI NÓI ĐI TRƯỚC HIỂU BIẾT
KHI LỜI NÓI ĐI TRƯỚC HIỂU BIẾT
(Bài dẫn – Chuỗi Kỹ năng giao tiếp thời nội dung cá nhân)
Thời đại mỗi cá nhân đều có thể trở thành một kênh truyền thông, giao tiếp không còn đơn thuần là nói chuyện – mà là hành vi công bố. Một câu nói có thể lan truyền, định hình cảm xúc cộng đồng, và thậm chí bị truy cứu pháp lý. Sự hiểu sai về ngôn từ và vai trò của lời nói đang khiến nhiều người trẻ rơi vào khủng hoảng mà không hề có ý đồ xấu ban đầu.
Không phải gian dối, mà là nhầm lẫn. Không phải xảo ngôn, mà là thiếu hiểu. Và rồi một lời nói "vô ý" lại trở thành bằng chứng truy cứu trách nhiệm.
Thời gian gần đây, nhiều người trẻ nổi tiếng – dù có ekip truyền thông lẫn pháp lý – vẫn rơi vào vòng lao lý hay khủng hoảng truyền thông, chỉ vì nói sai. Nhưng cái sai ấy, nếu nhìn kỹ, không hẳn vì ác ý, mà vì quá tự tin vào “quyền được nói” mà thiếu hiểu biết về “nghĩa của lời”.
Trong thời đại nội dung cá nhân, mỗi người là một kênh truyền thông. Một phát ngôn trên mạng – dù là livestream, status hay quảng bá – đều có thể bị lưu lại, phân tích, so sánh, trích dẫn lại, thậm chí bị xử lý như một hành vi công bố sai sự thật. Việc này không còn đơn thuần là “vạ miệng”, mà đã là hậu quả của một sự nhầm lẫn nguy hiểm: xem nhẹ ngôn từ.
Lỗi không nằm ở việc nói ra, mà nằm ở cách hiểu quá hời hợt về lời mình nói.
Nhiều người trẻ hiện nay có ngoại hình tốt, sức hút tự nhiên, sức lan tỏa mạnh mẽ. Nhưng nếu thiếu kiến thức nền về ngôn ngữ, cảm xúc cộng đồng và khung pháp lý, thì càng nổi tiếng lại càng dễ… tự đẩy mình vào rắc rối.
Họ tin vào sức ảnh hưởng, nhưng quên rằng ảnh hưởng càng cao thì trách nhiệm càng lớn. Họ có ekip, nhưng lại không hiểu rằng ekip chỉ là hỗ trợ – không phải người chịu trách nhiệm cuối cùng cho lời mình nói. Và cuối cùng, chỉ một từ sai nghĩa – một câu lỡ miệng – đã đủ để kéo theo hậu quả pháp lý hoặc khủng hoảng uy tín không thể gỡ.
Hiểu nghĩa của từ là gốc rễ giao tiếp. Làm truyền thông cá nhân mà không hiểu điều đó thì chỉ đang chơi với lửa.
Chuỗi bài viết này không đi vào các vụ việc cụ thể, không chỉ trích cá nhân. Thay vào đó, ta sẽ cùng mở ra một không gian phản biện nhẹ nhàng nhưng sâu sắc:
Vì sao nhiều người trẻ đang nói quá sự thật mà không nhận ra?
Vì sao ngôn từ có thể trở thành hành vi vi phạm?
Vì sao ekip “đầy đủ” vẫn không cứu nổi một phát ngôn sai?
Và đâu là cách nhìn khác, hướng đi khác, cho những ai muốn trưởng thành thực sự trong truyền thông cá nhân?
Khi lời nói trở thành sản phẩm công khai – thì nói thế nào, nói với ai, và nói để làm gì – đều cần được hiểu cho đúng.
Không phải để rào trước đón sau, mà là để tự bảo vệ mình giữa một thời đại mà mọi nội dung cá nhân đều có thể bị xem là công bố ra công chúng.
Chuỗi bài này xin bắt đầu từ đó!