Nghĩa của từ, ranh giới của người

(TRUYỀN THÔNG CÁ NHÂN - Bài 3)

Giao tiếp không đơn thuần là nói ra điều mình nghĩ. Trong thời đại cá nhân hóa nội dung, ý tứ nằm trong từ ngữ không chỉ phản ánh tư duy mà còn thể hiện trình độ cảm xúc, pháp lý và trách nhiệm. Một từ nói ra có thể mở cánh cửa kết nối, hoặc đẩy ta vào ngõ cụt của định kiến và sai sót.

Ngôn từ không chỉ là công cụ. Nó là vùng biên của ý thức.
Ranh giới giữa “chia sẻ” và “phát ngôn”, giữa “thuyết phục” và “tuyên bố”, giữa “cảm nhận” và “cam kết” – đều nằm ở nghĩa của từ. Đặc biệt, trong những tình huống có yếu tố kinh doanh, pháp lý, truyền thông, việc không hiểu kỹ nghĩa của từ có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, kể cả khi người nói có “ý tốt”.

Giao tiếp thời nội dung cá nhân không còn đơn thuần là “nói cho người ta hiểu mình”, mà là “hiểu được tác động khi mình nói ra”.

Một vài ví dụ đã cho thấy:

Gọi sản phẩm là “trị bệnh” thay vì “hỗ trợ”…

Dùng chữ “bắt buộc” thay cho “khuyến nghị”…

Khẳng định một điều “chắc chắn” trong khi chỉ có bằng chứng “tương đối”…

Tất cả đều không có chủ đích xấu. Nhưng sự vô tình kết hợp giữa cảm xúc cá nhân, sự tự tin thiếu nền tảng và lối nói đại ngôn, đã khiến những cá nhân đó vượt quá ranh giới của giao tiếp, bước vào vùng rủi ro của pháp lý và tổn thương hình ảnh.

Thời nay, ai cũng là người phát ngôn cho chính mình.
Không cần địa vị, không cần sân khấu, chỉ một thiết bị và một nền tảng số là đủ để “nội dung” lên sóng. Nhưng ngôn từ phát ra hôm nay có thể trở thành chứng cứ ngày mai. Nó không biến mất theo dòng trôi của mạng xã hội, mà ở lại dưới hình dạng chụp màn hình, báo cáo, khiếu nại hoặc hiểu lầm kéo dài.

Biết dùng từ là biết giữ mình.
Không phải im lặng, cũng không phải sáo ngữ. Mà là tỉnh táo trong cách chọn chữ, khi nói về điều mình chưa hiểu đủ, hay khi đứng giữa một thị trường mà người nghe ngày càng thông minh – và cũng ngày càng dễ tổn thương.

Giao tiếp bây giờ là một môn học dài.
Không chỉ học nói, mà học hiểu từ.
Không chỉ hiểu từ, mà hiểu người.
Không chỉ hiểu người, mà hiểu chính mình trong bối cảnh pháp lý – cảm xúc – cộng đồng.